13 mei 2016, vondeling, Groningen
nos.nl, 13 mei 2016: "Pasgeboren baby afgestaan aan vrijwilligers vondelingenkamer"
Voor het eerst in Nederland zijn vrijwilligers van de vondelingenkamer in actie gekomen om een pasgeboren baby op te halen. De moeder zocht kort na de bevalling contact met de de Stichting Beschermde Wieg, de organisatie achter de vondelingenkamers. Ze zei dat ze zich geen raad wist met de baby en dat ze overwoog deze te vondeling te leggen. Vrijwilligers van de stichting hebben de baby vervolgens opgehaald en naar het Martini Ziekenhuis in Groningen gebracht. De baby is onderzocht en is helemaal gezond. Het kindje is nu bij een crisispleeggezin. De moeder heeft nu een half jaar bedenktijd voor de baby definitief in een ander gezin wordt geplaatst.
Gegevens moeder liggen bij notaris
Om privacyredenen wordt niet bekendgemaakt of de baby een jongetje of een meisje is. Op verzoek van de stichting heeft de moeder haar gegevens achtergelaten in een gesloten envelop. Die ligt bij een notaris. Als het kind 16 jaar is, mag het de gegevens opvragen. De stichting zegt opgelucht en dankbaar te zijn dat ze de vrouw op tijd heeft kunnen helpen. "We zijn tevreden met dit resultaat. Zowel de moeder als de baby is veilig."
Strafbaar
De Stichting Beschermde Wieg werd in september 2014 opgericht en wil hulp bieden aan vrouwen die geen beroep kunnen of willen doen op de reguliere hulpverlening. Inmiddels zijn er vondelingenkamers in Groningen, Papendrecht, Middelburg en Oudenbosch. Volgens de wet is het niet toegestaan om een kind te vondeling te leggen. De politie heeft contact gehad met de stichting en doet onderzoek naar de zaak. De stichting vindt dat deze zaak aantoont dat de vondelingenkamers nodig zijn en dat daarom de wet moet worden aangepast. "De kinderen worden bij ons op een veilige manier te vondeling gelegd", zegt een woordvoerder van de stichting.
nu.nl, 13 mei 2016: "Vrouw brengt voor het eerst baby naar vondelingenkamer in Nederland"
Eind vorige week heeft een vrouw haar net geboren kind overgedragen aan vrijwilligers van de stichting Beschermde Wieg in Groningen. Daarmee is het voor het eerst dat in Nederland een zogenoemde vondelingenkamer is gebruikt. De stichting uit Dordrecht is initiatiefnemer van de vier vondelingenkamers in het land.
De jonge moeder had in de nacht van donderdag op vrijdag de noodlijn van Beschermde Wieg gebeld. Een vrijwilliger van de stichting schakelde een verloskundige in, waarna de baby gezond ter wereld kwam. Het kindje is vervolgens overgedragen aan het Groningse Martini Ziekenhuis. De baby is ondergebracht bij een crisispleeggezin. Oprichtster van de Beschermde Wieg Barbara Muller is blij dat de moeder ervoor gekozen heeft om de stichting in te schakelen. "Anders had zij het kindje op straat te vondeling gelegd", zegt Muller.
Zwolle
De stichting werd in 2014 opgericht. Er zijn vondelingenkamers in Papendrecht, Groningen, Middelburg en Oudenbosch. In de loop van dit jaar wordt er een voorziening geopend in het Isala Ziekenhuis in Zwolle. De kamer is een ruimte van ongeveer 1,5 bij 3 meter, waar de moeder naar binnen kan gaan met haar baby. De kamer is ingericht met een ledikantje, een tafeltje en een stoel. De moeder kan anoniem in gesprek gaan met een hulpverlener of ervoor kiezen de baby meteen achter te laten.
Verboden
Het te vondeling leggen van een kind is verboden in Nederland. Er staat een celstraf van ruim vier jaar op en een boete van ongeveer 20.000 euro. "Daarom strijden wij voor een gedeeltelijke wetswijziging. Een moeder die haar baby veilig en anoniem achterlaat mag niet langer bestraft blijven. Twaalf EU landen gingen ons daarin al voor", aldus Muller. Volgens haar worden elk jaar twee levende en zo’n vier dode vondelingen ontdekt op straat, in vuilcontainers of in boodschappentassen. De politie is inmiddels een onderzoek gestart, maar kan nog niks zeggen over eventuele vervolging.
RTLNieuws, 13 mei 2016: "Eerste baby in vondelingenkamer: 'Deze moeders zien geen uitweg'"
De stichting Beschermde Wieg opende twee jaar geleden de eerste vondelingenkamer. Vorige week werd er voor het eerst een baby achtergelaten. Dat is eigenlijk illegaal, tot woede van Barbara Muller van de stichting.
Een vrouw die haar baby te vondeling legt bij een hulpinstantie is even strafbaar als een vrouw die haar baby in een container dumpt. "Er staat maximaal 4,5 jaar celstraf op of een geldboete van bijna 20.000 euro. Als je weet dat het strafbaar is en je bent wanhopig, waarom zou je dan nog de weg naar een veilige vondelingenkamer zoeken?", zei Muller eind vorig jaar in een interview met RTL Nieuws.
De Beschermde Wieg wijst vrouwen op dergelijke vondelingenkamers en is sinds september 2014 24 uur per dag via telefoon of chat te bereiken voor zwangeren die weten dat ze niet voor hun kind kunnen zorgen. Dat zijn er heel wat, vindt Muller. "Elk jaar worden er gemiddeld zes dode vondelingen gevonden en één of twee levende. Dat is slechts het topje van de ijsberg volgens deskundigen. Veel babylijkjes worden niet gevonden."
Geen andere uitweg
Die vrouwen zien geen andere uitweg, vertelt Muller. "Denk aan vrouwen die zijn opgesloten door hun agressieve vriend en in elkaar worden geslagen. Aan jonge meisjes die zwanger zijn door incest. Of vrouwen die te maken krijgen met eerwraak. Vrouwen in zo’n situatie proberen hun zwangerschap te verhullen, raken in paniek als ze op het punt van bevallen staan en doden hun baby of laten hem achter. De voorbeelden die haar stichting geeft, zijn vreselijk. Een 19-jarige die zwanger is na een groepsverkrachting door haar vader en zijn vrienden. Hij wil haar ongeboren kind niet aangeven zodat hij ermee kan doen wat hij wil. Of een vrouw die haar ongeboren tweeling als ze bijna zeven maanden zwanger is, verliest door een illegale abortus, opgelegd door haar vader.
Hulplijnen bellen ze niet
Er zijn veel professionele, goede instanties volgens Muller. "Ons bestuur krijgt dit in gesprekken met de overheid ook voortdurend te horen. Maar zo werkt het in een sprookjeswereld, niet in de echte wereld, want er is een grote groep vrouwen die deze instellingen uit angst niet opzoekt. Het gaat om zorgmijders, vrouwen die nooit de reguliere hulplijnen durven te bellen." Mullers stichting respecteert als enige in Nederland de anonimiteit van deze vrouwen, en daarom weten zij de Beschermde Wieg wél te vinden. Muller: "We worden gedoogd." Ze vindt het heel ernstig dat een moeder ook gestraft wordt als ze haar kind op een veilige plek legt, zoals een vondelingenkamer.
Reden voor wetswijziging
"Die zes dode vondelingen per jaar moeten al reden genoeg zijn voor een wetswijziging. De vrouwen om wie het gaat, hebben hun keuze al gemaakt en moeten geholpen worden, zodat hun kind veilig wordt opgevangen. Vergelijk het met toen abortus strafbaar was. Hoeveel vrouwen zijn er overleden doordat ze met breinaalden illegaal abortus lieten plegen?"
17 mei 2016: "Hoe loopt het af met moeder die haar kind afstond?"
Ad/Algemeen Dagblad, de Gelderlander, De Twentsche Courant Tubantia, Bn De Stem, Eindhovens Dagblad, Pzc, De Stentor
De moeder die haar kind afstond via de stichting die vondelingenkamers in Nederland faciliteert, hangt mogelijk een straf boven het hoofd. De politie onderzoekt de zaak. Anoniem je kind afstaan is in Nederland strafbaar. Of de moeder in deze kwestie op een straf kan rekenen, wordt onderzocht. We hebben ervoor gezorgd dat het kindje op een veilige plek bij een pleeggezin is geplaatst. Maar er zijn nog heel veel vragen - Richard Bakker - Woordvoerder Raad voor de Kinderbescherming.
Drie keer eerder werd de noodlijn van Stichting Beschermde Wieg gebeld die moeders helpt op het moment dat ze hun kind te vondeling willen leggen. En drie keer eerder wist een vrijwilliger van de Beschermde Wieg de moeder er van te overtuigen om zelf voor haar baby te blijven zorgen. Maar deze keer liep het anders. De aanstaande moeder, die op het punt van bevallen stond, belde in de nacht van donderdag op vrijdag de noodlijn van de stichting. Een vrijwilliger schakelde daarop een verloskundige in die het kind gezond ter wereld bracht en overbracht naar het Martini Ziekenhuis in Groningen. De moeder liet haar naam achter bij de verloskundige.
Veel vragen
De Raad voor de Kinderbescherming werd vrijdagochtend geïnformeerd over de boreling. "We hebben ervoor gezorgd dat het kindje op een veilige plek bij een pleeggezin is geplaatst. Maar er zijn nog heel veel vragen", vertelt woordvoerder Richard Bakker. Omdat het onderzoek nog in volle gang is, kan hij nu nog niet vertellen wat voor een consequenties dit geval heeft voor de toekomst en voor de vondelingenkamers in Nederland. Tot nu toe werden de kamers die in Middelburg, Papendrecht, Groningen en Oudenbosch niet gebruikt en ook dit keer ging het kind eigenlijk niet fysiek door die kamer. "Het is veel te vroeg om daar uitspraken over te doen. We moeten eerst het plaatje compleet hebben." Een woordvoerder van het Openbaar Ministerie in Groningen laat weten dat de politie zich op dit moment bezighoudt met het onderzoek. "Hieruit zal moeten blijken of er over wordt gegaan tot vervolging", aldus Manon Hoiting van het OM in Groningen. Een kind te vondeling leggen is in Nederland strafbaar. Wanneer een moeder dit doet, kan dat volgens de woordvoerster zelfs strafverzwarend werken. De maximum straf die er op staat is 4 jaar en zes maanden.
'Warme overdracht'
Of de moeder in dit geval ook daadwerkelijk vervolgd kan worden is nog maar de vraag. Volgens Kitty Nusteling van de Stichting Beschermde Wieg is het kind technisch gezien niet eens te vondeling gelegd. "Het was een warme overdracht van hand tot hand." Ook Kerstin van Tiggelen van NIDAA (Nederlands Instituut voor de Documentatie van Anoniem Afstanddoen) acht het zeer onwaarschijnlijk dat de moeder wordt vervolgd, hoewel anoniem afstanddoen in Nederland strafbaar is. "Het kind is niet in hulpeloze toestand achtergelaten." Bovendien benadrukt Van Tiggelen dat de moeder al haar gegevens heeft achtergelaten. Iets wat belangrijk is omdat zo het kind als het 16 jaar is op zoek kan gaan naar zijn of haar biologische moeder. Ook de mensen die de zuigeling hebben opgevangen, hoeven volgens Van Tiggelen te vrezen. "Zij hebben enkel hun goede burgerplicht gedaan."
Onveranderd
Hoewel het kind in dit geval dus op latere leeftijd kan achterhalen wat zijn achtergrond is, blijft de Kinderbescherming fel gekant tegen de vondelingenkamers. Daar kunnen moeders hun kind geheel anoniem achterlaten, iets waar nu dus geen sprake van is. Volgens woordvoerder Bakker heeft ieder kind het recht heeft om zijn achtergrond te weten. "We zijn onveranderd in dit standpunt. Het belangrijkste is dat een kind later weet waar het vandaan komt. Uit onderzoek blijkt dat een kind op latere leeftijd er ernstig onder kan leiden wanneer de afkomst onbekend is."
ANP, 17 mei 2016: "Vondelingenkamer voor het eerst gebruikt (2)"
Peter Punt - DORDRECHT (ANP) - Voor het eerst is in Nederland een zogenoemde vondelingenkamer gebruikt. Eind vorige week heeft een vrouw haar net geboren kind overgedragen aan vrijwilligers van de stichting Beschermde Wieg in Groningen. De stichting uit Dordrecht is initiatiefnemer van de vier vondelingenkamers in het land.
De jonge moeder had in de nacht van donderdag op vrijdag de noodlijn van Beschermde Wieg gebeld. Een vrijwilliger van de stichting schakelde een verloskundige in, waarna de baby gezond ter wereld kwam. Het kindje is vervolgens overgedragen aan het Groningse Martini Ziekenhuis. De baby is ondergebracht bij een crisispleeggezin. Oprichtster van de Beschermde Wieg Barbara Muller is blij dat de moeder ervoor gekozen heeft om de stichting in te schakelen. "Anders had zij het kindje op straat te vondeling gelegd", zegt Muller.
De stichting werd in 2014 opgericht. Er zijn vondelingenkamers in Papendrecht, Groningen, Middelburg en Oudenbosch. In de loop van dit jaar wordt er een voorziening geopend in het Isala Ziekenhuis in Zwolle. De kamer is een ruimte van ongeveer 1,5 bij 3 meter, waar de moeder naar binnen kan gaan met haar baby. De kamer is ingericht met een ledikantje, een tafeltje en een stoel. De moeder kan anoniem in gesprek gaan met een hulpverlener of ervoor kiezen de baby meteen achter te laten. Het te vondeling leggen van een kind is verboden in Nederland. Er staat een celstraf van ruim vier jaar op en een boete van ongeveer 20.000 euro. "Daarom strijden wij voor een gedeeltelijke wetswijziging. Een moeder die haar baby veilig en anoniem achterlaat mag niet langer bestraft blijven. Twaalf EU landen gingen ons daarin al voor", aldus Muller. Volgens haar worden elk jaar twee levende en zo’n vier dode vondelingen ontdekt op straat, in vuilcontainers of in boodschappentassen.
de Volkskrant, 17 mei 2016: "Eerste baby overgedragen aan vrijwilligers vondelingenkamers"
In de nacht van 12 op 13 mei heeft een vrouw haar net geboren kind overgedragen aan vrijwilligers van de stichting Beschermde Wieg in Groningen. Het is de eerste keer dat dit gebeurt sinds de stichting in 2014 werd opgericht. Beschermde Wieg heeft in Nederland vier vondelingenkamers geopend waar vrouwen anoniem hun kind kunnen afgeven, maar de vrouw koos ervoor gebruik te maken van de noodlijn.
De jonge moeder die zich geen raad wist met haar baby heeft in de nacht van donderdag op vrijdag de noodlijn van Beschermde Wieg gebeld. Een vrijwilliger heeft de vrouw in contact gebracht met een verloskundige en heeft het kindje overgedragen aan het Groningse Martini Ziekenhuis, waar werd vastgesteld dat de baby gezond is. De baby is ondergebracht bij een crisispleeggezin. Op aandringen van Stichting Beschermde Wieg heeft de vrouw haar persoonsgegevens in een gesloten enveloppe achtergelaten. Deze is door de verloskundige afgegeven aan een notaris. Het kind kan dan als het zestien jaar is indien gewenst de moeder achterhalen.
Strafbaar
Kitty Nusteling van Stichting Beschermde Wieg is blij dat de moeder ervoor gekozen heeft om de stichting in te schakelen. 'Ze heeft ons gezegd dat ze eigenlijk van plan was het kind te vondeling te leggen.' Het te vondeling leggen van een kind is verboden in Nederland. Er staat een celstraf van ruim vier jaar op en een boete van ongeveer 20.000 euro. Toen de vrijwilligers het kind vrijdag naar het ziekenhuis brachten, trad het gebruikelijke protocol omtrent vondelingen in werking, waarbij de forensische opsporingsdienst is betrokken. 'De politie zei ons dat ze een klopjacht op de moeder gaan openen. Maar wij vinden dat dit geen vondeling is. Het was een warme overdracht, een daad van liefde', aldus Nusteling.
Of de politie via de notaris probeert te achterhalen wie de vrouw was, weet Nusteling niet. 'We weten niet hoe nu verder. Het liefst hadden we dit helemaal niet openbaar gemaakt, maar omdat de politie erachteraan zit vonden we het nodig om te laten weten dat deze vrouw wat ons betreft goed gehandeld heeft.' Een woordvoerder van de politie laat weten dat de zaak momenteel onderzocht wordt en geen details te kunnen geven. Of er van een klopjacht gesproken is, is de woordvoerder niet bekend.
Gedeeltelijke wetswijziging
Beschermde Wieg pleit voor een gedeeltelijke wetswijziging, waardoor een moeder die haar baby veilig en anoniem achterlaat niet langer bestraft kan worden. Dat is volgens Nusteling in twaalf EU-landen al het geval. Volgens haar worden elk jaar twee levende en zo'n vier dode vondelingen ontdekt op straat, in vuilcontainers of in boodschappentassen. De vondelingenkamers worden vooralsnog gedoogd. De Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) vindt de kamers weliswaar 'geen toereikende oplossing' voor moeder en kind, maar benadrukte vorig jaar in een advies dat een verbod niet helpt om de problemen te voorkomen waardoor vrouwen hun kind te vondeling leggen.
Beschermde Wieg
De stichting Beschermde Wieg werd in 2014 opgericht en is bedoeld voor vrouwen die uit angst voor eigen veiligheid of de veiligheid van de baby geen contact kunnen leggen met de reguliere gezondheidszorg. Er zijn vondelingenkamers in Papendrecht, Groningen, Middelburg en Oudenbosch. In de loop van dit jaar wordt een vijfde kamer geopend in het Isala Ziekenhuis in Zwolle. De kamer is een ruimte van ongeveer anderhalf bij drie meter, waar de moeder naar binnen kan gaan met haar baby. De kamer is ingericht met een ledikantje, een tafeltje en een stoel. De moeder kan anoniem in gesprek gaan met een hulpverlener of ervoor kiezen de baby meteen achter te laten. Via de noodlijn heeft Beschermde Wieg naar eigen zeggen in anderhalf jaar tijd drie tevondelingleggingen kunnen voorkomen.
dichtbij.nl, 17 mei 2016: "Kind te vondeling gelegd in Groningen"
GRONINGEN - Voor het eerst is in Nederland een zogenoemde vondelingenkamer gebruikt. Eind vorige week heeft een vrouw haar net geboren kind overgedragen aan vrijwilligers van de stichting Beschermde Wieg in Groningen. De stichting uit Dordrecht is initiatiefnemer van de vier vondelingenkamers in het land.
De jonge moeder had in de nacht van donderdag op vrijdag de noodlijn van Beschermde Wieg gebeld. Een vrijwilliger van de stichting schakelde een verloskundige in, waarna de baby gezond ter wereld kwam. Het kindje is vervolgens overgedragen aan het Groningse Martini Ziekenhuis. De baby is ondergebracht bij een crisispleeggezin. Oprichtster van de Beschermde Wieg Barbara Muller is blij dat de moeder ervoor gekozen heeft om de stichting in te schakelen. "Anders had zij het kindje op straat te vondeling gelegd", zegt Muller. De stichting werd in 2014 opgericht. Er zijn vondelingenkamers in Papendrecht, Groningen, Middelburg en Oudenbosch. In de loop van dit jaar wordt er een voorziening geopend in het Isala Ziekenhuis in Zwolle.
De kamer is een ruimte van ongeveer 1,5 bij 3 meter, waar de moeder naar binnen kan gaan met haar baby. De kamer is ingericht met een ledikantje, een tafeltje en een stoel. De moeder kan anoniem in gesprek gaan met een hulpverlener of ervoor kiezen de baby meteen achter te laten. Het te vondeling leggen van een kind is verboden in Nederland. Er staat een celstraf van ruim vier jaar op en een boete van ongeveer 20.000 euro. "Daarom strijden wij voor een gedeeltelijke wetswijziging. Een moeder die haar baby veilig en anoniem achterlaat mag niet langer bestraft blijven. Twaalf EU landen gingen ons daarin al voor", aldus Muller. Volgens haar worden elk jaar twee levende en zo’n vier dode vondelingen ontdekt op straat, in vuilcontainers of in boodschappentassen.
LibelleDaily.nl, 17 mei 2016: "Eerste baby achtergelaten in vondelingenkamer"
DOOR ELSELIEN VAN DIEREN - Voor het eerst sinds de oprichting in 2014 is de vondelingenkamer gebruikt. Een jonge vrouw heeft haar pasgeboren baby achtergelaten bij de vrijwilligers van de stichting Beschermde Wieg in Groningen. De moeder belde de noodlijn van de stichting toen ze weeën kreeg in de nacht van donderdag op vrijdag. Een verloskundige hielp haar bij de bevalling en meteen na de geboorte werd het kindje ondergebracht bij een crisispleeggezin.
Op straat
Barbara Muller, oprichter van stichting Beschermde Wieg, is blij dat de jonge moeder bij hen heeft aangeklopt. “Anders had ze het kindje op straat te vondeling gelegd”, zegt ze tegen Metro. In een interview met Libelle vertelt Muller over de reden achter haar initiatief. “Sinds de geboorte van mijn 2 dochters Eva en Feline kan ik niet meer tegen kinderleed. De twinkeling in hun ogen, daar heeft ieder kind recht op. Dat werd mijn missie.”
Puzzelstukje
In de vondelingenkamer kan de moeder anoniem in gesprek gaan met een hulpverlener of ervoor kiezen de baby meteen achter te laten. Ook kan ze afscheid nemen. In het bedje ligt een envelop met daarin een uniek puzzelstukje, waarmee ze later kan bewijzen dat ze de biologische moeder is als ze zich binnen 6 maanden bedenkt. In die periode is de baby nog niet officieel afgestaan ter adoptie.
In het ziekenhuis
Muller opende de afgelopen jaren vondelingenkamers in Papendrecht, Groningen, Middelburg en Oudenbosch. Ook in het Isala Ziekenhuis in Zwolle zal dit jaar een kamer geopend worden. Dit zorgde voor de nodige kritiek uit de politiek, omdat het bij wet verboden is om een kind te vondeling te leggen.
Ingrijpen
Het openen van een vondelingenkamer is hierdoor automatisch ook verboden. Muller hoopt dan ook dat de politiek zal ingrijpen. “Een moeder die haar baby veilig en anoniem achterlaat mag niet langer bestraft blijven”, vindt zij.
nos.nl, 17 mei 2016: "Kinderbescherming wil snel duidelijkheid over baby vondelingenkamer"
De Raad voor de Kinderbescherming wil zo snel mogelijk alle feiten boven tafel krijgen over de baby die vorige week door de moeder werd afgestaan aan vrijwilligers van de vondelingenkamer. Het was voor het eerst in Nederland dat vrijwilligers van de Stichting Beschermde Wieg een pasgeboren baby ophaalden bij de moeder. "We zijn van deze zaak op de hoogte. Het kindje is inmiddels ondergebracht bij een pleeggezin", zegt een woordvoerder van de Raad voor de Kinderbescherming. "We willen nu achterhalen wat er precies is gebeurd en wat ieders rol daarin was."
Volgens de wet is het niet toegestaan om een kind te vondeling te leggen. De politie heeft contact gehad met de Stichting Beschermde Wieg en doet onderzoek naar de zaak. "De politie is actief op zoek naar de moeder", zegt de woordvoerder van de Raad. "Dat heeft niet alleen te maken met de veiligheid van de moeder zelf, maar we willen ook van haar horen of het afstaan van haar kind vrijwillig is gebeurd." Volgens de Raad voor de Kinderbescherming is er in dit geval sprake van uitzonderlijke omstandigheden. "Wij vinden het gezien de situatie veel te vroeg om te spreken van een vondeling. Dat heeft te maken met het bijzondere van de bevalling." De Raad geeft verder geen uitleg.
Geen vervolging
De Stichting Beschermde Wieg werd in september 2014 opgericht en wil hulp bieden aan vrouwen die geen beroep kunnen of willen doen op de reguliere hulpverlening. Inmiddels zijn er vondelingenkamers in Groningen, Papendrecht, Middelburg en Oudenbosch. Ook in Zwolle opent binnenkort een vondelingenkamer. Hoewel het dus verboden is om een kind achter te laten als vondeling, vindt de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming niet dat de moeder of de stichting strafrechtelijk vervolgd moet worden. "Die benadering biedt geen oplossing voor problemen van deze categorie zwangere vrouwen en hun kinderen", zegt een woordvoerder. "Daarnaast moet het nodeloos criminaliseren van het optreden van mensen met goede bedoelingen voorkomen worden." De Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming is geen voorstander van vondelingenkamers, maar ziet ook niets in een verbod. "In het buitenland zijn vondelingenkamers een uiterst redmiddel voor vrouwen die geen andere oplossing zien. Daar zijn vondelingenkamers niet verboden en de Raad adviseert om ze ook in Nederland niet te verbieden."Het komt volgens de Raad zelden voor dat een kind te vondeling wordt gelegd. "Jaarlijks laten slechts enkele vrouwen hun kind anoniem ergens achter."
Heft in eigen handen
Volgens hoogleraar familierecht Paul Vlaardingerbroek is niet precies te zeggen hoeveel kinderen er jaarlijks te vondeling worden gelegd. "Naast de een of twee geregistreerde vondelingen per jaar, zijn er ook heel veel vondelingen die nooit gevonden worden. Het is een dark number. Wanneer de mogelijkheid tot afstand doen van een kind makkelijker wordt gemaakt, vrees ik dat er uiteindelijk veel moeders met ontzettend veel spijt rondlopen."
Vlaardingerbroek is dan ook niet enthousiast over vondelingenkamers. "In Nederland hebben we het zo geregeld dat je ook anoniem kan bevallen via officiële instanties. Dan moet je het niet via zo'n achterweg proberen. Je moet niet willen dat mensen het heft in eigen handen gaan nemen. Die moeders kunnen nog vaak andere mogelijkheden hebben, zoals opvang door familie of partner."
nrc.nl, 17 mei 2016: "Vrouw brengt voor het eerst baby naar vondelingenkamer in Nederland"
Voor het eerst is er in Nederland gebruikt gemaakt van een vondelingenkamer. In Groningen heeft een moeder haar pasgeboren kind overgedragen aan vrijwilligers van Stichting Beschermde Wieg. De moeder wist zich geen raad, vertelt Kitty Nusteling van de stichting, en belde in de nacht van donderdag op vrijdag de crisislijn. Voor de bevalling schakelde de stichting een verloskundige in. Het kindje werd onderzocht in het Martiniziekenhuis en is in goede gezondheid ondergebracht bij een crisispleeggezin. De moeder heeft een half jaar om op haar beslissing terug te komen. De afstammingsgegevens zijn overhandigd aan een notaris.
Het te vondeling leggen van een kind is in Nederland verboden. Er staat een celstraf van ruim vier jaar op en een boete van zo’n 20.000 euro.
nu.nl, 17 mei 2016: "Eerste baby in Groningse vondelingenkamer"
Afgelopen week is er een baby’tje naar de vondelingenkamer in de stad Groningen gebracht. Het is de eerste keer in Nederland dat dit gebeurde. De moeder was net bevallen en wist zich geen raad met het kindje. Ze nam daarop contact op met de vondelingenkamer, zo meldt RTL Nieuws. Een vrijwilliger nam op verzoek van de moeder het baby’tje mee. Het kindje is onderzocht in het ziekenhuis en daarna ondergebracht in een pleeggezin.
De moeder heeft op verzoek van de Stichting Beschermde Wieg, dat de vondelingenkamer opende, haar gegevens in een gesloten envelop achtergelaten bij een notaris. Als het kindje zestien is, mag de envelop worden geopend. Het te vondeling leggen van een baby is verboden in Nederland. Zowel de moeder als de eigenaar van de vondelingenkamer is strafbaar.
Reformatorisch Dagblad, 17 mei 2016: "Eerste baby in vondelingenkamer"
GRONINGEN (ANP). Voor het eerst heeft in Nederland een moeder haar baby in een zogenoemde vondelingenkamer gelegd. Eind vorige week heeft een vrouw haar net geboren kind overgedragen aan vrijwilligers van de stichting Beschermde Wieg in Groningen. De stichting, die kantoor houdt in Dordrecht, is initiatiefnemer van vier vondelingenkamers in het land. De jonge moeder had in de nacht van donderdag op vrijdag de noodlijn van Beschermde Wieg gebeld. Een vrijwilliger van de stichting schakelde een verloskundige in, waarna de baby gezond ter wereld kwam. Het kindje is vervolgens overgedragen aan het Groningse Martini Ziekenhuis, waar een vondelingenkamer is ingericht. De baby is ondergebracht bij een crisispleeggezin. Barbara Muller, oprichtster van de Beschermde Wieg, is blij dat de moeder ervoor heeft gekozen de stichting in te schakelen. "Anders had zij het kindje op straat te vondeling gelegd", zegt Muller.
De stichting werd in 2014 opgericht en richtte vondelingenkamers op in Papendrecht, Groningen, Middelburg en Oudenbosch. In de loop van dit jaar komt er een in het Isala Ziekenhuis in Zwolle. De ruimte van ongeveer 1,5 bij 3 meter is ingericht met een ledikantje, een tafeltje en een stoel. De moeder kan anoniem in gesprek gaan met een hulpverlener of de baby meteen achterlaten. Het te vondeling leggen van een kind is verboden in Nederland. Er staat een celstraf van ruim vier jaar op en een boete van ongeveer 20.000 euro. "Daarom strijden wij voor een gedeeltelijke wetswijziging. Een moeder die haar baby veilig en anoniem achterlaat mag niet langer bestraft blijven. Twaalf EU landen gingen ons daarin al voor", aldus Muller.
rtlnieuws.nl, 17 mei 2016: "Een baby te vondeling leggen is strafbaar, maar is dat terecht?"
Voor het eerst in ons land is een baby door een moeder afgestaan aan vrijwilligers van de vondelingenkamer. De discussie laait hierdoor weer in alle hevigheid op: moet het strafbaar blijven om een baby anoniem te vondeling te leggen?
Of de baby die in de vondelingenkamer in Groningen is neergelegd een jongen of meisje is, is niet duidelijk. Het kindje werd vorig week gebracht en is nu ondergebracht bij een crisispleeggezin. Volgens de informatie die naar buiten is gebracht, wist de net bevallen moeder zich geen raad met haar baby en nam contact op met de Stichting Beschermde Wieg die eigenaar is van de vondelingenkamer. Een vrijwilliger nam op verzoek van de moeder de pasgeboren baby mee.
Verboden
Het te vondeling leggen van een baby is in ons land bij wet verboden. Kerstin van Tiggelen licht toe: "Het is verboden om anoniem een kindje af te staan. Het kind moet namelijk het recht hebben om te weten wie zijn moeder is. En je mag in ons land een kind niet in hulpeloze toestand achterlaten." De afgelopen 10 jaar zijn in Nederland 15 kinderen te vondeling gelegd. En er zijn in die tien jaar 41 babylijkjes gevonden. In september vorig jaar werd een meisje gevonden in een woonwijk in Den Haag. In maart 2015 zat een baby in een sporttas in Breda. En in oktober 2014 werd een baby in een vuilcontainer in Amsterdam gelegd.
Hulpeloos
Bovenstaande voorbeelden zijn volgens de wet strafbaar: want het gebeurde anoniem en de kindjes waren hulpeloos. De moeder die haar kindje in de vondelingenkamer in Groningen heeft achtergelaten is niet strafbaar, stelt Van Tiggelen. "In de vondelingenkamer wordt het kindje goed opgevangen. Het is daar dus in goede handen en niet hulpeloos. Bovendien heeft de moeder een brief achtergelaten met haar gegevens. Ze heeft het dus niet anoniem gedaan."
Babylijkjes
De maximale straf die een moeder die haar kind te vondeling legt, kan krijgen, is 4,5 jaar. Voor zover bekend heeft nog nooit een moeder die straf gekregen. "Hulpinstanties doen er eigenlijk alles aan om moeder en kind weer te herenigen. De focus ligt niet op het straffen", weet Van Tiggelen.
18 mei 2016: "Gebruik vondelingenkamer roept vragen op"
AD/Algemeen Dagblad, AD/De Dordtenaar, AD/Groene Hart, AD/Rotterdams Dagblad, AD/Haagsche Courant, AD/Utrechts Nieuwsblad, AD/Rivierenland, AD/Amersfoortse Courant
ESTHER DE KLOE - De moeder die haar kind heeft afgestaan via de stichting die vondelingenkamers faciliteert, hangt mogelijk een straf boven het hoofd. Anoniem je kind afstaan is strafbaar in Nederland.
De aanstaande moeder, die op het punt van bevallen stond, belde in de nacht van vorige week donderdag op vrijdag de noodlijn van Stichting Beschermde Wieg. De stichting helpt moeders op het moment dat ze hun kind te vondeling willen leggen. Een vrijwilliger schakelde daarop een verloskundige in, die het kind gezond ter wereld bracht en overbracht naar het Martini Ziekenhuis in Groningen. De moeder liet haar naam achter bij de verloskundige. De Raad voor de Kinderbescherming werd vrijdagochtend geïnformeerd over de boreling. "We hebben ervoor gezorgd dat het kindje op een veilige plek bij een pleeggezin is geplaatst. Maar er zijn nog heel veel vragen," zegt woordvoerder Richard Bakker. Omdat het onderzoek nog in volle gang is, kan hij nu nog niet vertellen wat voor een consequenties dit geval heeft voor de toekomst en voor de vondelingenkamers in Nederland. Tot nu toe werden de kamers in Middelburg, Papendrecht, Groningen en Oudenbosch niet gebruikt en ook dit keer ging het kind eigenlijk niet fysiek door die kamer.
Een woordvoerder van het Openbaar Ministerie in Groningen laat weten dat de politie zich op dit moment bezighoudt met het onderzoek. Een kind te vondeling leggen, is in Nederland strafbaar. Wanneer een moeder dit zelf doet, kan dat volgens de woordvoerster zelfs strafverzwarend werken. De maximum straf die er op staat, is 4 jaar en 6 maanden. Of de moeder in dit geval daadwerkelijk vervolgd kan worden is nog maar de vraag. Volgens Kitty Nusteling van de Stichting Beschermde Wieg is het kind technisch gezien niet eens te vondeling gelegd. "Het was een warme overdracht van hand tot hand." Bovendien benadrukt Van Tiggelen dat de moeder al haar gegevens heeft achtergelaten. Iets wat belangrijk is, omdat het kind als het 16 jaar is, op zoek kan gaan naar zijn of haar biologische moeder. Ook de mensen die de zuigeling hebben opgevangen, hoeven volgens Van Tiggelen niet te vrezen. "Zij hebben enkel hun goede burgerplicht gedaan."
18 mei 2016: "Moeder staat kind af via stichting"
BN/DeStem, Brabants Dagblad, De Stentor, Provinciale Zeeuwse Courant
De moeder die haar kind afstond via de stichting die vondelingenkamers faciliteert, hangt mogelijk een straf boven het hoofd. Anoniem je kind afstaan is strafbaar in Nederland. De aanstaande moeder, die op het punt van bevallen stond, belde in de nacht van vorige week donderdag op vrijdag de noodlijn van Stichting Beschermde Wieg. Een vrijwilliger schakelde daarop een verloskundige in, die het kind gezond ter wereld bracht en overbracht naar het Martini Ziekenhuis in Groningen. De moeder liet haar naam achter bij de verloskundige.
De Raad voor de Kinderbescherming werd vrijdag geïnformeerd over de boreling. "We hebben ervoor gezorgd dat het kindje op een veilige plek bij een pleeggezin is geplaatst. Maar er zijn nog heel veel vragen", zegt woordvoerder Richard Bakker. Tot nu toe werden de vondelingenkamers in Middelburg, Papendrecht, Groningen en Oudenbosch niet gebruikt en ook deze keer ging het kind eigenlijk niet fysiek door die kamer. Een woordvoerder van het OM in Groningen meldt dat de politie zich bezighoudt met het onderzoek. Een kind te vondeling leggen, is strafbaar. Als een moeder dit zelf doet, kan dat volgens de woordvoerder zelfs strafverzwarend werken. De maximum straf die er op staat, is vier jaar en zes maanden.
Dagblad van het Noorden, 18 mei 2016: "'Klopjacht' politie naar moeder van vondeling"
PATRIECIA KOLTHOF - GRONINGEN De politie is op zoek naar de moeder die haar baby donderdagnacht heeft afgestaan aan vrijwilligers van de vondelingenkamer. Het te vondeling leggen van een kind is strafbaar. "De politie heeft aangegeven een klopjacht te willen starten naar de moeder", zegt bestuurslid Kitty Nusteling van de stichting Beschermde Wieg. De stichting is de initiatiefnemer van de vier vondelingenkamers in Nederland, waarvan een in Groningen zit.
De politie is bezig met het onderzoek. Het Openbaar Ministerie (OM) ziet het te vondeling leggen van een baby als strafbaar feit. Of de moeder ook echt vervolgd wordt moet blijken in een eventuele rechtszaak. Kerstin van Tiggelen acht het zeer onwaarschijnlijk dat de moeder wordt vervolgd. Ze is directeur van het Nederlands Instituut voor de Documentatie van Anoniem Afstanddoen (NIDAA). "Het is strafbaar om je baby in hulpeloze toestand en zonder gegevens achter te laten. Dat is hier niet het geval." De baby is geen moment alleen geweest. De moeder heeft in een speciale envelop, die in elke vondelingenkamer ligt, haar gegevens achtergelaten. De envelop is afgegeven bij een notaris. Mogelijk zijn de medewerkers van de stichting achter de vondelingenkamers strafbaar. Regiocoördinator Anneke de Boer opende de vondelingenkamer in Groningen. Hij zit onder haar woning. "Als ik hier de cel voor in moet, dan moet dat maar. De baby is in ieder geval veilig."
In de praktijk wordt vaak afgezien van strafvervolging en ingezet op hulp aan de moeder. Dat beaamt Rick Robroek van de rechtenfaculteit aan de Rijksuniversiteit Groningen. "De overheid wil niet dat kinderen te vondeling worden gelegd. Ze biedt daarom alternatieven aan zoals anoniem bevallen. Het is een juridisch complexe vraag of sprake is van te vondeling leggen. Het OM zal nu eerst moeten bepalen of zij die vraag aan de rechter voor willen leggen en alleen in dat geval zal er door de strafrechter duidelijkheid verschaft kunnen worden over de strafbaarheid in deze zaak".
Donderdagnacht rinkelde bij Nusteling van de stichting Beschermde Wieg de telefoon. Ze bracht de pas bevallen wanhopige moeder in contact met een verloskundige. Daar gaf ze duidelijk aan de baby af te willen staan. De Groningse De Boer en een collega van de vondelingenkamer werden gealarmeerd en brachten de baby naar het Martini Ziekenhuis voor een check. De baby bleek gezond en is ondergebracht bij een pleeggezin. De Boer: "Ik ben zo blij dat ze naar ons toe is gekomen. De moeder had het kind ook in blinde paniek in het park achter kunnen laten."
Cijfers van het NIDAA laten zien dat er jaarlijks gemiddeld zes kinderen te vondeling worden gelegd, vier levende en twee dode. De noodlijn van de stichting voorkwam drie keer dat een kind te vondeling werd gelegd. Dit is de eerste keer dat een moeder de baby werkelijk afstaat.
De Gazet van Antwerpen, 18 mei 2016: "Jonge mama brengt kindje anoniem ter wereld"
Voor het eerst is in Nederland een zogenaamde vondelingenkamer gebruikt in de stichting Beschermde Wieg in Groningen. De stichting uit Dordrecht is initiatiefnemer van de vier Nederlandse vondelingenkamers.
De jonge moeder had in de nacht van donderdag op vrijdag de noodlijn van Beschermde Wieg gebeld. Een vrijwilliger van de stichting schakelde een verloskundige in, waarna de baby gezond ter wereld kwam. Het kindje is vervolgens overgedragen aan het Groningse Martini Ziekenhuis. De baby is ondergebracht bij een crisispleeggezin. Oprichtster van de Beschermde Wieg Barbara Muller is blij dat de moeder ervoor gekozen heeft om de stichting in te schakelen. "Anders had zij het kindje op straat te vondeling gelegd", zegt Muller.
De stichting werd in 2014 opgericht. Er zijn vondelingenkamers in Papendrecht, Groningen, Middelburg en Oudenbosch. De kamer is een ruimte van ongeveer 1,5 bij 3 meter, waar de moeder naar binnen kan gaan met haar baby. De kamer is ingericht met een ledikantje, een tafeltje en een stoel. De moeder kan anoniem in gesprek gaan met een hulpverlener of ervoor kiezen de baby meteen achter te laten.
Fikse boetes
Het te vondeling leggen van een kind is verboden in Nederland. Er staat een celstraf van ruim vier jaar op en een boete van ongeveer 20.000 euro. Volgens Muller worden er in Nederland toch elk jaar twee levende en een viertal dode vondelingen ontdekt. (frp)
De Morgen, 18 mei 2016: "Eerste kindje in Nederlandse vondelingkamer"
Voor het eerst is in Nederland een vondelingenkamer gebruikt. Eind vorige week heeft een vrouw haar net geboren kind overgedragen aan vrijwilligers van de stichting Beschermde Wieg in Groningen. De jonge moeder had in de nacht van donderdag op vrijdag de noodlijn van Beschermde Wieg gebeld. Een vrijwilliger van de stichting schakelde een verloskundige in, waarna de baby gezond ter wereld kwam. Het kindje is ver- volgens overgedragen aan het Groningse Martini Ziekenhuis. De baby is ondergebracht bij een crisispleeggezin. Oprichtster van de Beschermde Wieg Barbara Muller is blij dat de moeder ervoor gekozen heeft om de stichting in te schakelen. "Anders had zij het kindje op straat te vondeling gelegd", zegt Muller. De stichting werd in 2014 opgericht. Er zijn vondelingenkamers in Papendrecht, Groningen, Middelburg en Oudenbosch.
Het Parool, 18 mei 2016: "Uitlokking of oplossing?"
ISABEL BANEKE - Voor het eerst is een baby in een Nederlandse vondelingenkamer achtergelaten. In de nacht van donderdag op vrijdag heeft een jonge moeder in Groningen haar net geboren baby overgedragen aan Beschermde Wieg, een stichting die vier vondelingenkamers in het land beheert, waar vrouwen hun kind kunnen afgeven. De vrouw belde vlak voor de bevalling naar de noodlijn, waar ze vrijwilliger Kitty Nusteling aan de telefoon kreeg. "Ze wist niet wat ze met het kindje aan moest en vertelde van plan te zijn het ergens buiten achter te laten," zegt Nusteling. "Ik heb haar ervan overtuigd om het kind op een veilige plek af te staan, en haar in contact gebracht met een verloskundige." Na de bevalling heeft Beschermde Wieg de baby naar het Groningse Martini Ziekenhuis gebracht voor onderzoek, waarna het door de Raad voor de Kinderbescherming bij een crisispleeggezin is geplaatst.
Het te vondeling leggen van een baby is strafbaar, er staat maximaal 4,5 jaar cel en een boete van 20.000 euro op. Of het faciliteren van het te vondeling leggen ook strafbaar is, moet de komende maanden blijken. De vondelingenkamers, die twee jaar geleden zijn opgezet, werden tot nu toe gedoogd. De Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming vindt de kamers 'geen toereikende oplossing' voor moeder en kind, maar benadrukte in 2014 dat een verbod niet helpt. Het Openbaar Ministerie moet er per geval over oordelen.
Spannend
"Wat dat betreft is dit een spannend moment," zegt Richard Bakker van de Raad voor de Kinderbescherming. "De vondelingenkamer kan gezien worden als uitlokking." Woordvoerders van de politie en het OM willen nog geen details geven, de zaak wordt onderzocht. De raad blijft geen voorstander van de vondelingenkamer, waar vrouwen anoniem afstand kunnen doen van hun kind. "Ieder kind heeft er recht op zijn of haar achtergrond te kennen," zegt Bakker. "Bovendien zijn er ook officiële instanties waar moeders onder geheimhouding een kind kunnen afstaan, zodat ze voor de buitenwereld anoniem blijven." De Raad voor de Kinderbescherming vindt dan ook dat het te vondeling leggen strafbaar moet blijven. "Niet per se vanwege strafoplegging van moeders, maar om de verplichting van de politie om onderzoek te doen en de moeder op te sporen, zodat kan worden vastgesteld wie zij is en of zij veilig is."
Beschermde Wieg zegt niet te weten hoe de moeder heet van het kindje dat is afgestaan. Wel heeft de vrouw haar persoonsgegevens op aandringen van de stichting in een gesloten envelop achtergelaten bij de vroedvrouw. Die ligt bij een notaris. Wanneer het kind zestien jaar wordt, kan het de envelop opvragen. "Wat ons betreft is de baby dus ook niet te vondeling gelegd," zegt vrijwilliger Nusteling. "Toch bieden we ook hulp aan vrouwen die hun gegevens niet willen achterlaten. Het is geen elegante oplossing, maar de wet zit fout. Idealiter hoort een kind te weten wie zijn of haar ouders zijn. Maar is het niet belangrijker dat het kind leeft, en niet ergens is gedumpt of vermoord door zijn moeder?"Voor het eerst is een baby in een Nederlandse vondelingenkamer achtergelaten. In de nacht van donderdag op vrijdag heeft een jonge moeder in Groningen haar net geboren baby overgedragen aan Beschermde Wieg, een stichting die vier vondelingenkamers in het land beheert, waar vrouwen hun kind kunnen afgeven. De vrouw belde vlak voor de bevalling naar de noodlijn, waar ze vrijwilliger Kitty Nusteling aan de telefoon kreeg. "Ze wist niet wat ze met het kindje aan moest en vertelde van plan te zijn het ergens buiten achter te laten," zegt Nusteling. "Ik heb haar ervan overtuigd om het kind op een veilige plek af te staan, en haar in contact gebracht met een verloskundige." Na de bevalling heeft Beschermde Wieg de baby naar het Groningse Martini Ziekenhuis gebracht voor onderzoek, waarna het door de Raad voor de Kinderbescherming bij een crisispleeggezin is geplaatst.
Het te vondeling leggen van een baby is strafbaar, er staat maximaal 4,5 jaar cel en een boete van 20.000 euro op. Of het faciliteren van het te vondeling leggen ook strafbaar is, moet de komende maanden blijken. De vondelingenkamers, die twee jaar geleden zijn opgezet, werden tot nu toe gedoogd. De Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming vindt de kamers 'geen toereikende oplossing' voor moeder en kind, maar benadrukte in 2014 dat een verbod niet helpt. Het Openbaar Ministerie moet er per geval over oordelen.
Spannend
"Wat dat betreft is dit een spannend moment," zegt Richard Bakker van de Raad voor de Kinderbescherming. "De vondelingenkamer kan gezien worden als uitlokking." Woordvoerders van de politie en het OM willen nog geen details geven, de zaak wordt onderzocht. De raad blijft geen voorstander van de vondelingenkamer, waar vrouwen anoniem afstand kunnen doen van hun kind. "Ieder kind heeft er recht op zijn of haar achtergrond te kennen," zegt Bakker. "Bovendien zijn er ook officiële instanties waar moeders onder geheimhouding een kind kunnen afstaan, zodat ze voor de buitenwereld anoniem blijven." De Raad voor de Kinderbescherming vindt dan ook dat het te vondeling leggen strafbaar moet blijven. "Niet per se vanwege strafoplegging van moeders, maar om de verplichting van de politie om onderzoek te doen en de moeder op te sporen, zodat kan worden vastgesteld wie zij is en of zij veilig is." Beschermde Wieg zegt niet te weten hoe de moeder heet van het kindje dat is afgestaan. Wel heeft de vrouw haar persoonsgegevens op aandringen van de stichting in een gesloten envelop achtergelaten bij de vroedvrouw. Die ligt bij een notaris. Wanneer het kind zestien jaar wordt, kan het de envelop opvragen. "Wat ons betreft is de baby dus ook niet te vondeling gelegd," zegt vrijwilliger Nusteling. "Toch bieden we ook hulp aan vrouwen die hun gegevens niet willen achterlaten. Het is geen elegante oplossing, maar de wet zit fout. Idealiter hoort een kind te weten wie zijn of haar ouders zijn. Maar is het niet belangrijker dat het kind leeft, en niet ergens is gedumpt of vermoord door zijn moeder?"
Niet lichtvaardig
Anders dan de Kinderbescherming gelooft ze niet dat de vondelingenkamer een 'aanzuigende werking' heeft. "Niemand denkt lichtvaardig over het te vondeling leggen van haar kind," zegt ze. "De vrouwen die bij ons komen, zijn doodsbang; denk aan eerwraak of incest. Net als de moeder van deze baby durven ze niet naar reguliere zorginstellingen, waar hun gegevens worden geregistreerd. Bij ons vinden ze die anonimiteit wel."
Vondelingenkamer
In 2015 zijn er volgens het Nederlands Instituut voor de Documentatie van Anoniem Afstanddoen buiten de vondelingenkamer om twee vondelingen aangetroffen en twee babylijkjes gevonden. Sinds de oprichting 1,5 jaar geleden is Stichting Beschermde Wieg in totaal 98 keer gebeld. De stichting heeft vondelingenkamers in Papendrecht, Groningen, Oudenbosch en Middelburg. Dit jaar gaat de eerste kamer in een ziekenhuis open, in Zwolle.
Leeuwarder Courant, 18 mei 2016: "'Klopjacht' politie naar moeder van vondeling"
GRONINGEN De politie is op zoek naar de moeder die haar baby donderdagnacht heeft afgestaan aan vrijwilligers van de vondelingenkamer in Groningen. Het te vondeling leggen van een kind is strafbaar. "De politie heeft aangegeven een klopjacht te willen starten naar de moeder", zegt bestuurslid Kitty Nusteling van de stichting Beschermde Wieg. De stichting is de initiatiefnemer van de vier vondelingenkamers in Nederland, waarvan een in Groningen zit. Of de moeder ook echt vervolgd wordt, moet blijken in een eventuele rechtszaak.
Kerstin van Tiggelen acht het zeer onwaarschijnlijk dat de moeder wordt vervolgd. Ze is directeur van het Nederlands Instituut voor de Documentatie van Anoniem Afstanddoen (NIDAA). "Het is strafbaaromje baby in hulpeloze toestand en zonder gegevens achter te laten. Dat is hier niet het geval." De baby is geen moment alleen geweest. De moeder heeft in een speciale envelop, die in elke vondelingenkamer ligt, haar gegevens achtergelaten. De envelop is afgegeven bij een notaris. Mogelijk zijn de medewerkers van de stichting achter de vondelingenkamers strafbaar. Regiocoordinator Anneke de Boer opende de vondelingenkamer in Groningen. Hij zit onder haar woning. "Als ik hier de cel voor in moet, dan moet dat maar. De baby is in ieder geval veilig."
In de praktijk wordt vaak afgezien van strafvervolging en ingezet op hulp aan de moeder. Dat beaamt Rick Robroek van de rechtenfaculteit aan de Rijksuniversiteit Groningen. "De overheid wil niet dat kinderen te vondeling worden gelegd. Ze biedt daarom alternatieven aan zoals anoniem bevallen. Het is een juridisch complexe vraag of sprake is van te vondeling leggen. Het OM zal nu eerst moeten bepalen of het die vraag aan de rechter voor wil leggen en alleen in dat geval zal er door de strafrechter duidelijkheid verschaft kunnen worden over de strafbaarheid in deze zaak."
Donderdagnacht rinkelde bij Nusteling van de stichting Beschermde Wieg de telefoon. Ze bracht de pas bevallen wanhopige moeder in contact met een verloskundige. Daar gaf ze duidelijk aan de baby af te willen staan. Debaby bleek gezond en is ondergebracht bij een pleeggezin. De Boer: "Ik ben zo blij dat ze naar ons toe is gekomen. De moeder had het kind ook in blinde paniek in het park achter kunnen laten."
Nederlands Dagblad, 18 mei 2016: "Vondelingen-kamer voor het eerst gebruikt"
Dordrecht - Eind vorige week heeft een vrouw haar net geboren kind overgedragen aan vrijwilligers van de stichting Beschermde Wieg in Groningen. De stichting uit Dordrecht is initiatiefnemer van de vier vondelingenkamers in het land. De jonge moeder had in de nacht van donderdag op vrijdag de noodlijn van Beschermde Wieg gebeld. Een vrijwilliger van de stichting schakelde een verloskundige in, waarna de baby gezond ter wereld kwam. Het kindje is overgedragen aan het Groningse Martini Ziekenhuis. De baby is ondergebracht bij een crisispleeggezin.
Oprichtster van de Beschermde Wieg Barbara Muller is blij dat de moeder ervoor gekozen heeft om de stichting in te schakelen. " Anders had zij het kindje op straat te vondeling gelegd', zegt Muller. De stichting werd in 2014 opgericht. Er zijn vondelingenkamers in Papendrecht, Groningen, Middelburg en Oudenbosch. In de loop van dit jaar wordt er een voorziening geopend in het Isala Ziekenhuis in Zwolle. De kamer is een ruimte van ongeveer 1,5 bij 3 meter, waar de moeder naar binnen kan gaan met haar baby. De kamer is ingericht met een ledikantje, een tafeltje en een stoel. De moeder kan anoniem in gesprek gaan met een hulpverlener of ervoor kiezen de baby meteen achter te laten.
Het te vondeling leggen van een kind is verboden in Nederland. Er staat een celstraf van ruim vier jaar op en een boete van 20.000 euro. " Daarom strijden wij voor een gedeeltelijke wetswijziging. Een moeder die haar baby veilig en anoniem achterlaat mag niet langer bestraft blijven. Twaalf EU landen gingen ons daarin al voor', aldus Muller. Volgens haar worden elk jaar twee levende en zo'n vier dode vondelingen ontdekt op straat, in vuilcontainers of boodschappentassen.
Reformatorisch Dagblad, 18 mei 2016: "Abortus mag, anoniem afstaan niet"
L. Vogelaar - PAPENDRECHT. "Ze wilde haar kind in de berm achterlaten. Gelukkig belde ze ons." Stichting Beschermde Wieg heeft een Groningse moeder geholpen die haar kind te vondeling wilde leggen. "Een baby in een noodsituatie achterlaten in een veilige omgeving zou niet strafbaar moeten zijn. Zeker niet omdat zo kan worden voorkomen dat het kind wordt gedood." In de anderhalf jaar sinds de oprichting stonden vrijwilligers van Beschermde Wieg 98 vrouwen te woord. Ze wisten drie moeders te overreden om hun kind niet te vondeling te leggen. "We hebben met hen meegedacht over een andere oplossing, bijvoorbeeld in het geheim bevallen en je kind op legale wijze afstaan", zegt woordvoerster Kitty Nusteling. "Eind vorige week was er een moeder die dat echt niet wilde, omdat haar naam dan bekend wordt. Uiteindelijk hebben we haar overreed om haar gegevens in een gesloten envelop achter te laten. Die is aan een notaris overhandigd; wij weten haar naam niet. Als het kind 16 is, mag het de envelop opvragen. Maar ook als een moeder echt anoniem wil blijven en geen gegevens wil achterlaten, helpen wij, omdat het jonge kind het anders wellicht niet overleeft."
Het betreft schrijnende situaties, zegt Nusteling. "Siriz en andere organisaties helpen veel ongewenst zwangere vrouwen. Er is echter een kleine groep die de zorg mijdt, bijvoorbeeld uit angst voor eerwraak. Die vrouwen willen hun kind niet doden, maar zien soms geen andere uitweg. Wij helpen hen. De Raad voor de Jeugdbescherming gedoogt dat." Per jaar worden in Nederland vier overleden en twee nog levende baby's aangetroffen die te vondeling zijn gelegd. "En hoeveel doden worden er níét gevonden?" Het is volgens de stichting een gevolg van de huidige wetgeving. Die verbiedt het te vondeling leggen van een kind. "Er zou een uitzondering gemaakt moeten worden voor moeders die hun baby op een veilige plaats achterlaten, zoals bij ons", vindt Nusteling. "Nu hangt deze vrouwen, als ze worden opgespoord, mogelijk een gevangenisstraf van maximaal vier jaar en 25.000 euro boete boven het hoofd. In het tv-programma Opsporing Verzocht worden ze als crimineel neergezet. Terwijl ze ervoor hebben gekozen om hun kind te laten leven. Ze zijn niet strafbaar als ze ervoor kiezen hun zwangerschap af te breken. Daar klopt toch iets niet?" Een kind anoniem afstaan mag niet omdat het volgens de wet het recht heeft om te weten van wie het afstamt. "Wij vinden dat ook van groot belang, maar leggen de prioriteit bij het in leven houden van de baby."
Vondelingenkamers
Beschermde Wieg opende daarom inmiddels vondelingenkamers in woonhuizen in Groningen, Middelburg, Oudenbosch en Papendrecht. Volgende week komt er een ruimte in Zwolle bij, de eerste vondelingenkamer ter wereld die zich in een ziekenhuis bevindt. "De afgelopen dagen, nadat bekend werd dat we een vrouw in nood hebben geholpen, ontvingen we tal van donaties en ook aanbiedingen van mensen die een kamer beschikbaar willen stellen. We zijn 7 dagen per week 24 uur per dag bereikbaar en doen alles gratis. Uit liefde voor het jonge kind."
Trouw, 18 mei 2016: "Eerste baby in vondelingenkamer"
ISABEL BANEKE - Het is de vraag of er een strafrechtelijk onderzoek tegen de moeder of tegen de hulpverlening komt Voor het eerst is een baby in een Nederlandse vondelingenkamer achtergelaten. In de nacht van donderdag op vrijdag heeft een jonge moeder in Groningen haar net geboren baby overgedragen aan Beschermde Wieg, een stichting die vier vondelingenkamers in het land beheert, waar vrouwen hun kind kunnen afgeven.
De vrouw belde vlak voor de bevalling naar de noodlijn, waar ze vrijwilliger Kitty Nusteling aan de telefoon kreeg. "Ze wist niet wat ze met het kindje aan moest en vertelde van plan te zijn het ergens buiten achter te laten", zegt Nusteling. "Ik heb haar ervan overtuigd om het kind op een veilige plek af te staan, en haar in contact gebracht met een verloskundige." Na de bevalling heeft Beschermde Wieg de baby naar het Groningse Martini Ziekenhuis gebracht voor onderzoek, waarna het door de Raad voor de Kinderbescherming bij een crisispleeggezin is geplaatst.
Het te vondeling leggen van een baby is strafbaar, er staat maximaal 4,5 jaar cel en een geldboete van ongeveer 20.000 euro op. Of het faciliteren van het te vondeling leggen ook strafbaar is, moet de komende maanden blijken. De vondelingenkamers, die twee jaar geleden zijn opgezet, werden tot nu toe gedoogd. De Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming vindt de kamers 'geen toereikende oplossing' voor moeder en kind, maar benadrukte in 2014 dat een verbod niet helpt om de problemen te voorkomen waardoor vrouwen hun kind te vondeling leggen. Toenmalig staatssecretaris Fred Teeven van justitie gaf aan dat het moeilijk is om op te treden tegen vondelingenkamers. Het Openbaar Ministerie moet er per geval over oordelen. "Wat dat betreft is dit een spannend moment", zegt Richard Bakker van de Raad voor de Kinderbescherming. "De vondelingenkamer kan gezien worden als uitlokking." Woordvoerders van de politie en het Openbaar Ministerie willen geen details geven, de zaak wordt momenteel onderzocht. Ook Bakker kan nog niet zeggen of de raad stappen gaat ondernemen. Desondanks blijft de raad bij zijn standpunt: hij is geen voorstander van de vondelingenkamer, waar vrouwen anoniem afstand kunnen doen van hun kind. "Ieder kind heeft er recht op zijn of haar achtergrond te kennen", zegt Bakker. "Bovendien zijn er ook officiële instanties waar moeders onder geheimhouding kunnen afstaan, zodat ze voor de buitenwereld anoniem blijven." De Raad voor de Kinderbescherming vindt dan ook dat het te vondeling leggen strafbaar moet blijven. "Niet per se vanwege strafoplegging van moeders, maar om de verplichting van politie om onderzoek te doen en de moeder op te sporen, zodat kan worden vastgesteld wie zij is en of zij veilig is."
Beschermde Wieg zegt niet te weten hoe de moeder heet van het kindje dat afgelopen week werd afgestaan. Wel heeft de vrouw haar persoonsgegevens op aandringen van de stichting in een gesloten envelop achtergelaten bij de vroedvrouw. Die ligt nu bij een notaris. Wanneer het kind 16 jaar wordt, kan het de envelop opvragen. "Wat ons betreft is de baby dus ook niet te vondeling gelegd", zegt vrijwilliger Nusteling. "Toch bieden we ook hulp aan vrouwen die hun gegevens niet willen achterlaten. Het is geen elegante oplossing, maar de wet zit fout. Idealiter hoort een kind te weten wie zijn of haar ouders zijn. Maar is het niet belangrijker dat het kind leeft, en niet ergens is gedumpt of vermoord door zijn moeder?" Anders dan de Kinderbescherming gelooft ze niet dat de vondelingenkamer een 'aanzuigende werking' heeft. "Niemand denkt lichtvaardig over het te vondeling leggen van haar kind", zegt ze. "De vrouwen die bij ons komen zijn doodsbang; denk aan eerwraak of incest. Net als de moeder van deze baby, durven ze niet naar reguliere zorginstellingen, waar hun gegevens worden geregistreerd. Bij ons vinden ze die anonimiteit wel."
Vondelingen in cijfers
In 2015 zijn er volgens het Nederlands Instituut voor de Documentatie van Anoniem Afstanddoen buiten de vondelingenkamer om twee vondelingen aangetroffen en twee babylijkjes gevonden. Sinds de oprichting anderhalf jaar geleden, is Stichting Beschermde Wieg in totaal 98 keer gebeld. De stichting beheert vondelingenkamers in Papendrecht, Groningen, Oudenbosch en Middelburg. In de loop van dit jaar wordt de eerste vondelingenkamer in een ziekenhuis geopend, in het Isala in Zwolle.
Dagblad van het Noorden, 19 mei 2016: "Petitie moeders voor vondeling Groningen"
PATRIECIA KOLTHOF - GRONINGEN De Groningse moeder die donderdagnacht haar baby achterliet bij medewerkers van de stichting Beschermde Wieg zou niet moeten worden vervolgd. Dat zeggen Melissa de Grauw (Wilnis) en Marloes Noortman (Gelders Harfsen), twee moeders die een online-petitie zijn begonnen.
De petitie met de naam Vervolg moeder en stichting Beschermde Wieg niet was gisteravond al ruim 2500 keer ondertekend. Initiatiefnemers startten aanvankelijk los van elkaar een petitie maar hebben de acties samengevoegd op een gezamenlijke Facebookpagina om zo een groter publiek te bereiken. Veel mensen reageren dat ze dankbaar zijn voor het werk van de stichting: "Liever dit dan een vermoorde baby." De politie is intussen nog steeds op zoek naar de moeder die haar baby heeft afgestaan aan vrijwilligers van de vondelingenkamer.
Het te vondeling leggen van een kind is op zich strafbaar, al is het de vraag of dat in dit geval ook zo is. De moeder had namelijk wel alle gegevens over het kind achtergelaten in een brief voor een notaris. De politie ontkent stellig dat er sprake is van een klopjacht op de moeder, zoals bestuurslid Kitty Nusteling van Beschermde Wieg beweerde in de media. "We willen haar graag vinden, maar er is absoluut geen sprake van een klopjacht", aldus politiewoordvoerder Paul Heidanus.